06 tiểu phẩm về các quyền dân sự, chính trị
Tiểu phẩm số 2.7: “ Ý tưởng táo bạo”
Tuần sau khi tốt nghiệp Đại học Giao thông vận tải đã quyết định về quê lập nghiệp thay vì tìm cơ hội ở lại thành phố như các bạn đồng trang lứa. Để đưa ra quyết định này thật không dễ dàng với một câu sinh viên nhiều hoài bão. Tuấn biết quê hương đang cần những người như mình quay trở về. Ngay từ thời còn là sinh viên, Tuấn đã rất năng động trong việc tìm kiếm và nộp xin việc vào các đơn vị kinh doanh vận tải nhỏ trên địa bàn thành phố với mục đích có thêm thu nhập trang trải cuộc sống cũng như tích lũy thêm kinh nghiệm thực tế về chuyên môn đang theo học. Vì vậy, Tuấn rất tự tin khi bây giờ ngoài kiến thức được đạo tạo, Tuấn còn có kha khá kinh nghiệm thực tế vì vậy mà nhanh chóng có thể tìm được công việc trong một công ty cung cấp dịch vụ vận tải tại tỉnh nhà.
Sau 5 năm phấn đầu, với năng lực bản thân, Tuấn đã nhiều lần đưa ra sáng kiến giúp công ty nâng hiệu quả trong việc giám sát, điều hành và giảm thiểu lãnh phí không cần thiết. Tuấn được đánh giá rất cao khi lần đầu tiên là người đưa ra ý tưởng xây dựng hệ thống phần mềm điều hành và quản lý xe của công ty. Với ứng dụng này, ban giám đốc công ty hoàn toàn có thể theo dõi lịch trình, vị trí của từng xe; các anh em lái xe cũng có thể nhận chuyến trực tiếp trên phần mềm và khách hàng cũng có thể đăng ký sử dụng dịch vụ của công ty chỉ bằng vài thao tác đơn giản. Ban đầu, chỉ từ ý tưởng giúp công ty quản lý xe được thuận tiện và chính xác, dần dần Tuấn cũng đã nghiên cứu và đề xuất bổ sung thêm một số tính năng giúp thu thập ý kiến đánh giá của khách hàng từ đó nâng cao chất lượng dịch vụ của công ty. Với những đóng góp đối với công ty, Tuấn được Ban giám đốc công ty bổ nhiệm làm Trưởng phòng kinh doanh trong ánh mắt ngưỡng mộ và nể phục của các đồng nghiệp.
Có lần trên chuyến xe cùng ông Dũng (giám đốc công ty) ra ngoài Hà Nội công tác, thấy Tuấn có vẻ đang trầm tư suy nghĩ, ông Dũng bất giác nửa đùa, nửa thật hỏi:
Anh Tuấn đang suy nghĩ điều gì mà có vẻ đăm chiêu thế ?
Tuấn chỉ cười và trả lời:
Dạ không. Cũng không có gì đâu ạ ?
Ông Dũng cũng cười có vẻ bí hiểm và hỏi tiếp:
Thật không ? Tôi thấy cậu lạ lắm. Hay là vợ chồng cậu đang giận nhau đấy à ?!!!
Thấy Tuấn gãi đầu, gãi tai nhìn mình, ông Dũng thấy có vẻ không tiện cũng không hỏi thêm gì nữa.
Xe đi được một lúc, ông Dũng vẫn thấy Tuấn im lặng khác với vẻ thường ngày thì lần này ông cũng muốn hỏi cho ra nhẽ. Nếu tính về tuổi thì Tuấn cũng chạc tuổi con trai ông, thường ngày ông Cũng cũng rất quan tâm, quý mếm cậu nhân viên có năng lực của công ty và coi Tuấn như con cháu trong nhà. Thấy Tuấn như vậy ông cũng sốt ruột, nên gặng hỏi tiếp:
Có chuyện gì vậy Tuấn ? Chú thấy cháu hôm nay khang khác. Có chuyện gì à ?
Tuấn quay sang nhìn ông Dũng ra vẻ không có gì đáp lại:
Dạ không có gì đâu chú. Chú cứ yên tâm.
Ông Dũng vẫn hoài nghi:
Ok được thôi. Lần này đi ra Hà Nội gặp công ty X trao đổi về mấy hợp đồng sắp tới. Cháu biết đấy, mấy năm nay công ty mình cũng đã tạo dựng được uy tín tại tỉnh nhà, chú muốn hợp tác với họ nên chú cần cháu tập chung cho mấy ngày sắp tới. Nhưng mà có chuyện gì cháu cần chú giúp thì cứ nói nhé.
Tuấn đáp:
Vâng cháu hiểu. Chú cứ yên tâm, cháu cũng chỉ là đang có một vài ý tưởng mới về hướng phát triển của công ty. Nhưng cháu cũng đang tính toán và cân nhắc thêm trước khi để xuất với chú ạ.
Lúc này ông Dũng mới cảm thấy nhẹ nhõm và nhắc lại Tuấn:
Được. Cháu nói thế thì chú cũng yên tâm. Chú lại tưởng cháu có chuyện gì. Cháu cứ suy nghĩ thêm, có ý tưởng gì hay cứ mạnh dạn đề xuất. Chú luôn tin tưởng và đánh giá cao ý kiến của những nhân viên trẻ và tâm huyết với công ty như cháu.
Tuấn mỉm cười, nhìn ông Dũng.
Mấy hôm sau, trên đường đi công tác từ Hà Nội về, thấy Dũng tâm trạng có vẻ phấn khởi ông Dũng liền khéo léo nhắc lại chuyện về ý tưởng của Tuấn lần trước. Ông Dũng hài hước mở lời:
Sắp được về gặp vợ rồi nên vui quá hả ? Đã mua được quà gì cho “em nó” chưa ?
Tuấn nghe vậy vừa cười vừa đáp:
Dạ vâng. Xa nhà mấy hôm cũng thấy nhớ nhớ chú ạ. Còn quà cáp thì cháu cũng chuẩn bị rồi ạ. Không nhiều thì ít cũng phải có tí cho vui chú ạ.
Ông Dũng cười lớn đồng tình:
Đúng rồi. Đi đâu về có tí quà cho người ở nhà vui lắm cháu ạ.
Tiếp đó, ông Dũng cũng hỏi:
Thế còn việc hôm trước về ý tưởng mới của cậu thì thế nào rồi ? Nghĩ đã “chín” chưa ?
Tuấn quay sang nhìn ông Dũng đáp:
Thưa chú, thời gian vừa qua cháu thấy công ty mình làm ăn rất ổn, nhận được nhiều ý kiến phản hồi tích cực tử phía khách hành và cũng đã làm một thương hiệu có tiếng tại tỉnh nhà. Cách đây 5 năm, cũng chỉ có hơn 10 đầu xe nhưng đến nay công ty đã có trên 30 đầu xe. Công việc trước mắt thì cháu nghĩ vẫn ổn, nhưng về lâu về dài thì thị trường mảng cung cấp dịch vụ như công ty của chúng cũng sẽ bão hòa. Cháu nghĩ ngoài những mảng kinh doanh hiện có, công ty phải có hướng mới ạ !
Ông Dũng nói:
Cháu nói đúng. Thực ra, chú cũng đã nghĩ đến vấn đề này nhưng chưa có ý tưởng gì. Bữa trước cháu bảo đang có ý tưởng mới vậy thì nhân đây ta trao đổi luôn, được không ?
Tuấn có vẻ phấn khởi khi được ông Dũng mở lời như vậy:
Thưa chú, dạo gần đây cháu thấy bản thân công ty mình cũng như các đơn vị cung cấp dịch vụ vận tải trên địa bàn số lượng đầu xe ngày một nhiều. Vì là tỉnh đầu mối nên lượng xe của nhũng nơi khác chạy qua cũng không ít. Tuy nhiên, cháu thấy có một điều bất cập và nếu chúng ta mạnh dạn thực hiện thì cháu nghĩ công ty chúng ta sẽ là đơn vị đầu tiên cung cấp dịch vụ này trên địa bàn tỉnh.
Thấy Tuấn ngập ngừng, ông Dũng nhíu mày nói:
Cháu thấy có bất cập gì ?
Tuấn nói tiếp:
Chả nói đâu xa, ngay tại công ty mình và cháu nghĩ các công ty khác trên địa bàn cũng đang dặp tình trạng như vậy. Hiện nay, mỗi lần xe do công ty quản lý gặp trục trặc trên đường đều phải gọi cứu hộ mà rồi chờ để họ điều xe tới, có khi mất nửa buổi. Vừa mất tiền vừa tốn thời gian chờ đợi. Từ đó cháu nảy ra ý tưởng: Tại sao công ty mình đang có sẵn những lợi thế như hiện nay lại không mở rộng kinh doanh sang cũng cấp thêm dịch vụ cứu hộ xe nhỉ ? Cháu thấy đây là một thị trường tiềm năng và chưa có đơn vị nào trên địa bàn tỉnh cung cấp dịch vụ này.
Ông Dũng trầm ngâm tính toán một chút rồi gật gù ra chiều tâm đắc và hỏi thêm:
Đó cũng là một ý tưởng táo bạo đấy. Nhưng cháu đã tìm hiểu kỹ về nhu cầu cũng như có kế hoạch cho ý tưởng đó chưa ?
Tuần trả lời:
Thưa chú, trong đợt cùng chú ra Hà Nội lần này để làm việc với công ty X, cháu cũng đã hẹn gặp lại một vài người bạn thời đại học hiện đang kinh doanh dịch vụ này tại Hà Nội và cũng được chia sẻ một số kinh nghiệm về lĩnh vục này.
Thấy ông Dũng có vẻ chăm chú nghe nên Tuấn nói tiếp:
Theo cháu được biết thì thủ tục để được cấp phép kinh doanh hoạt động này cũng không có gì phức tạp. Quy mô đầu tư và mô hình ban đầu cũng chưa cần phải lớn và tốn nhiều nguồn lực. Trước mắt chúng ta có thể mở 1 hoặc 2 điểm cung cấp dịch vụ trên địa bàn tỉnh, tận dụng đội ngũ anh em lái xe của công ty để họ được đào tạo thêm một số kỹ năng đối với loại hình dịch vụ này là cũng đã có thể triển khai được công việc. Chú thấy thế nào ạ ?
Ông Dũng nhíu mày băn khoăn:
Thế còn xe cộ thế nào ? Các xe của công ty chúng ta hiện nay chỉ phù hợp để chở hàng làm sao mà tận dụng được?
Tuấn đáp:
Thưa chú, về xe thì do đây là xe chuyên dụng nên sẽ không tận dụng được mà phải mua mới. Với mô hình và phạm vi cung cấp dịch vụ bước đầu như công ty chúng ta thì chỉ cần từ 1 đến 2 xe là đủ. Sau này tùy tình hình kinh doanh và hướng phá triển thì sẽ mua thêm ạ. Ngoài ra cháu còn được biết hiện nay nhà nước quy định (Nghị định số 10/2022/NĐ-CP ngày 15/01/2022 của Chính phủ) thì khi mua một số loại xe trong đó có xe cứu hộ (bao gồm cả xe kéo xe, xe chở xe) sẽ được miễn thuế (Khoản 21, Điều 10 tại Nghị định số 10/2022/NĐ-CP ngày 15/01/2022 của Chính phủ quy định về lệ phí trước bạ).
Ông Dũng gật gù, đáp:
Cháu phát hiện ra điều này là đúng đấy. Chú cũng nhận thấy công ty mình cũng đã đến lúc cần mở rộng lĩnh vực hoạt động vì hiện nay thị trường cung cấp dịch vụ vận tải cũng đã dần bão hòa. Mà dịch vụ cứu hộ xe hiện nay trên địa bàn tỉnh mình chưa có và đây cũng là thị trường tiềm năng trong thời gian tới. Cháu đã có ý tưởng thì chuẩn bị phương án dự kiến nhé, sang tuần chú sẽ tổ chức cuộc họp Ban giám đốc công ty về ý tưởng này của cháu.
Tuấn trong lòng phấn khởi vì lại một lần nữa có thể đóng góp tâm huyết để phát triển công ty, nơi mà anh coi đó là ngôi nhà thứ hai của mình. Cả quãng đường sau đó, hai chú cháu ngồi ôn lại những kỷ niệm thăng trầm của công ty đã qua.
Tiểu phẩm số 2.8: Căn nhà mới
Các nhân vật:
Chị Liên: Công chức Tư pháp - Hội tịch xã X.
Bà Phúng: Chủ hộ có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn cư trú ở xã X.
Mẩy Thanh: Con gái bà Phúng.
A Súng: Con trai bà Phúng.
Xã X là một xã đặc biệt khó khăn, vùng sâu vùng xa, nơi cư trú của đồng bào dân tộc thiểu số. Người dân ở xã X chủ yếu là người dân tộc Nùng gắn bó với nương rẫy, chưa đảm bảo được cuộc sống. Chị Liên là công chức Tư pháp-Hộ tịch xã được đảm nhiệm công tác phổ biến, giáo dục pháp luật cho bà con dân tộc thiểu số trong xã. Được thông tin nhà bà Phúng thuộc diện hộ nghèo trong xã, có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, chị đã đến nhà bà Phúng để động viên, thăm hỏi. Nhà bà Phúng là ngôi nhà sàn cũ kỹ, đã xuống cấp nghiêm trọng, các cột nhà bị mối mọt, mái nhà dột nát, không đảm bảo an toàn, chị Liên nhìn cảnh này mà thấy xót xa. Chị ngập ngừng một lúc rồi lên tiếng gọi:
Chị Liên: Bà Phúng ơi! Bà Phúng ơi!
Bà Phúng: Ai gọi già này đấy – một bà lão tuổi đã ngoài 60 từ trong nhà ngó ra, rồi bước từng bước khó nhọc xuống chiếc cầu thang gỗ cũ của nhà sàn. Thấy vậy, chị Liên vội chạy lên đỡ bà.
Chị Liên: Để con đỡ bà nhé!
Bà Phúng: Cảm ơn cô, thế cho hỏi cô là ai, cô tìm già có việc gì thế?
Chị Liên: Con là Liên công chức Tư pháp - Hộ tịch xã mình ạ, con mới về đây công tác, hôm nay con đến đây để thăm hỏi gia đình mình ạ.
Bà Phúng: Ôi Giàng ơi quý hóa quá, cô cán bộ vào đây, vào đây với già - bà Phúng kéo tay chị Liên, để chị ngồi trên sàn, rồi lật đật đi lấy cốc nước mời chị.
Bà Phúng: Cô cán bộ uống nước đi cho mát, nhà già đơn sơ, già không có gì tiếp đãi, nhưng cái bụng già quý các cán bộ lắm, có gì chưa phải, cô cán bộ đừng trách.
Chị Liên: Không đâu bà ơi, con đến thăm bà và gia đình mình mà, à đây, con có món quà biếu bà, bà nhận lấy cho con vui.
Bà Phúng: Giàng ơi, cô cán bộ khách sáo quá, vậy cho già cảm ơn nhé. Các cán bộ tốt lắm, cũng hay đến hỏi thăm già, giúp đỡ nhà ta nhiều lắm đấy.
Chị Liên: Vậy hả bà!
Bà Phúng: Đúng rồi cô ạ, năm nào cũng thế, cứ gần tết hoặc ngày lễ, lại có cán bộ đến thăm, động viên rồi cho quà, làm cái bụng già vui lắm, phấn khởi lắm, lại biết ơn Nhà nước.
Chị Liên: Bà ơi, bà ở đây một mình ạ? Con cháu bà đi đâu rồi?
Bà Phúng: Ngày thường vẫn ở một mình, con trai, con gái già lên thành phố làm công, ở đây làm nương rẫy nghèo quá, phải đi kiếm đồng tiền thôi. Bà vừa dứt lời thì nghe tiếng con trai, con gái ở ngoài cửa.
A Súng, Mẩy Thanh: Mế ơi, tôi về rồi Mế ơi!
Bà Phúng: Con trai con gái già về đấy cô cán bộ ạ!
Chị Liên: Chào anh, chị!
A Súng: Ai đây hả mế?
Bà Phúng: Cô Liên cán bộ xã xuống thăm mế đấy.
Mẩy Thanh: A! Chị cán bộ mới về đúng không, tôi nghe nói tháng trước có cán bộ ở miền xuôi mới đến, chị cứ ngồi đi, ngồi đây nói chuyện với mế tôi và anh, em tôi.
Chị Liên: Vâng, anh, chị đi lên thành phố làm đã lâu chưa, nương rẫy ở nhà bà có làm nữa không?
Mẩy Thanh: Mấy năm trước mế tôi còn khỏe mạnh, cả nhà tôi làm nương rẫy kiếm ăn, nhưng làm rẫy nghèo quá, chẳng đủ ăn, nghe người trong bản rủ nhau lên thành phố kiếm việc làm thuê, anh em tôi đi theo cũng được 4 năm rồi, chỗ làm cách 60 - 70 cây số, nhưng mế tôi đau ốm, thỉnh thoảng chúng tôi phải về thăm.
Chị Liên: Anh, chị đi làm thu nhập có khá không ạ?
A Súng: Tốt hơn làm rẫy chị cán bộ ạ. Nhưng vẫn khó khăn quá. Nói rồi quay sang bà Phúng - Mế ạ, lần này về tôi tính xây lại cái nhà cho mế ở, nhà cửa thế này, mế ở, anh em tôi không yên tâm.
Bà Phúng: Mế không cần đâu A Súng à, mày để tiền gả chồng cho con Mẩy Thanh và còn cưới vợ cho mày nữa chứ, mế ở thế này cũng được.
Mẩy Thanh: Mế đừng nói thế, anh, em chúng con để dành được tiền rồi, phải xây nhà chứ, nhà này sắp sập rồi mế ơi, mế ở thế này không an toàn đâu, với lại sau này anh Súng lấy vợ, cũng phải có nhà mới mà.
Chị Liên: Con thấy các anh, chị nói đúng đấy bà ơi. Bà có tuổi rồi không ở thế này được đâu ạ, phải xây nhà bền chắc thì mới an toàn.
A Súng: Chị cán bộ đã khuyên thế rồi, mế cứ yên tâm để chúng tôi xây.
Bà Phúng: Thế chúng mày có đủ tiền không?
A Súng: Vẫn còn thiếu ít mế ạ, nhưng tôi sẽ đi vay mượn, xây cho mế căn nhà khang trang.
Bà Phúng: Không được đâu A Súng ơi, mày vay ai, nghèo như nhà mình thì ai người ta cho vay.
A Súng: Mế không biết đấy thôi, bây giờ Nhà nước hỗ trợ cho người dân vay ngân hàng làm nhà ở nhiều lắm. Tôi có nghe người ta nói rồi, có phải thế không chị cán bộ.
Chị Liên: Đúng rồi đấy anh A Súng ạ, Nhà nước vừa ban hành Nghị định số 28/2022/NĐ-CP ngày 26/4/2022 về chính sách tín dụng ưu đãi thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn từ năm 2021 đến năm 2030: giai đoạn 1 từ 2021 - 2025. Hôm nay, tôi đến cũng là để thông tin cho gia đình mình biết về đợt hỗ trợ này. Xã mình có vài hộ đủ điều kiện hỗ trợ, trong đó có nhà mình đấy.
A Súng: Tôi cũng chỉ nghe mang máng người ta nói, hôm nay còn định lên xã hỏi các cán bộ đấy, nhưng may quá hôm nay có chị cán bộ ở đây, chị giải thích cho mế con tôi nghe cái chính sách này được không.
Chị Liên: Dạ vâng ạ, đây là trách nhiệm của chúng tôi mà. Về chính sách này thì hiện tại đang được áp dụng ở giai đoạn 1: 2021 - 2025, có địa bàn thực hiện là ở cấp xã, cấp thôn vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi theo quy định của pháp luật về tiêu chí phân định vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi trong từng thời kỳ; nguồn vốn cho vay là của Ngân hàng Chính sách xã hội. Đối tượng áp dụng được quy định cụ thể tại Điều 2 Nghị định này. Trong đó, gia đình mình thuộc đối tượng “Hộ nghèo theo chuẩn hộ nghèo quy định trong từng thời kỳ, thuộc đối tượng được vay vốn theo quy định tại Nghị định này.” Cũng nằm trong phạm vi được hỗ trợ cho vay vốn đấy ạ.
A Súng: Vậy được vay vốn vào những mục đích nào ạ?
Chị Liên: Ở Nghị định này, Nhà nước hỗ trợ cho vay vốn với nhiều mục đích lắm ạ, như là cho vay hỗ trợ đất ở; nhà ở; cho vay hỗ trợ đất sản xuất, chuyển đổi nghề; cho vay đầu tư, hỗ trợ phát triển vùng trồng dược liệu quý; cho vay hỗ trợ phát triển sản xuất theo chuỗi giá trị.
Mẩy Thanh: Chúng tôi muốn vay vốn vào mục đích nhà ở thì cần có điều kiện gì không chị? Và được cho vay tối đa bao nhiêu?
Chị Liên: Anh, chị cứ yên tâm, điều kiện không có gì phức tạp đâu ạ. Trường hợp của gia đình mình sẽ được áp dụng quy định về cho vay hỗ trợ nhà ở thuộc chương III của Nghị Định này. Theo đó, về đối tượng quy định tại Điều 14 bao gồm:
“1. Hộ nghèo dân tộc thiểu số.
2. Hộ nghèo dân tộc Kinh cư trú hợp pháp ở xã đặc biệt khó khăn, thôn đặc biệt khó khăn vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.”
Còn về điều kiện vay vốn, quy định tại Điều 15 Nghị định này, cụ thể: “ Đối tượng vay vốn phải đáp ứng đủ các điều kiện sau:
1. Cư trú hợp pháp tại địa phương và có tên trong danh sách hộ gia đình được thụ hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở do cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.
2. Thành viên đại diện vay vốn của hộ gia đình từ đủ 18 tuổi trở lên, có năng lực hành vi dân sự đầy đủ theo quy định của pháp luật.
3. Có phương án vay vốn phù hợp với mục đích sử dụng vốn vay.”
Đó là về đối tượng và điều kiện, theo tôi thấy, gia đình mình đã đủ các điều kiện này rồi đấy ạ. Về mức cho vay thì do Ngân hàng Chính sách xã hội và khách hàng vay vốn thỏa thuận nhưng không vượt quá 40 triệu đồng/hộ (theo quy định tại Điều 17 Nghị định). Với khoản vay vốn này, gia đình mình được sử dụng vào việc trang trải chi phí xây mới hoặc sửa chữa, cải tạo nhà ở. Còn về những vấn đề khác, ngày mai anh A Súng, chị Mẩy Thanh có thể lên xã, chúng tôi sẽ giải đáp thắc mắc và tư vấn thêm cho gia đình mình nhé.
Bà Phúng: Phấn khởi quá cô cán bộ ạ, Nhà nước thương người nghèo chúng ta quá, Mẩy Thanh, A Súng, ơn Đảng và Nhà nước, các con hãy cố gắng làm ăn, vươn lên xóa đói giảm nghèo, giúp đỡ bản ta phát triển. Cảm ơn cô cán bộ tốt bụng nhé.
Chị Liên: Có gì đâu ạ, giúp đỡ Nhân dân là trách nhiệm của chúng con. Có chúng con ở đây rồi, sẽ cố gắng đưa thông tin các chính sách hỗ trợ của Nhà nước đến từng hộ gia đình để bà con được biết, không ai bị bỏ lại phía sau… Ơ kìa, sao bà lại khóc.
Bà Phúng: Già xúc động lắm cô cán bộ ạ, già mong bản ta thoát nghèo, ai cũng có nhà cửa khang trang, cơm no, áo ấm.
A Súng: Rồi sẽ có ngày được như thế thôi Mế ạ, tôi tin ngày ấy sẽ đến sớm thôi.
Chị Liên: Phải rồi đấy ạ. Bà cứ cố gắng giữ gìn sức khỏe để nhìn ngắm quê hương ta đổi thay bà nhé. Thôi cũng qua một lúc rồi, con lại xin phép phải đi đây ạ, hôm khác con lại tới thăm bà nhé.
Mẩy Thanh: Ơ kìa chị Liên, chị ở lại chơi đã.
Bà Phúng: Cô cán bộ ở lại cho già này đãi cô bữa cơm.
Chị Liên: Dạ không ạ, con còn phải đến thăm mấy hộ gia đình khác, phổ biến cho mọi người những chính sách mới của Nhà nước nữa ạ.
Bà Phúng: À phải rồi, cho già xin lỗi, già quên mất. Vậy để thằng A Súng nó đưa cô đi, kẻo cô mới đến chưa biết đường.
A Súng: Đúng rồi, để tôi đưa chị đi.
Chị Liên: Vậy tốt quá, con cảm ơn bà, cảm ơn anh. Ta đi thôi nhỉ.
Mẩy Thanh: Chào chị Liên nhé, hôm nào rảnh lại mời chị đến nhà tôi chơi.
Chiều hôm ấy, A Súng đưa Liên đến từng hộ gia đình có hoàn cảnh khó khăn trong xã, nghe thông tin về chính sách hỗ trợ của Nhà nước, bà con đều rất phấn khởi và vui mừng, những đôi mắt ánh lên niềm tin và hi vọng vào tương lai tốt đẹp hơn đang chờ đợi, khát vọng xóa đói giảm nghèo, vươn lên trong cuộc sống của bà con khiến trong lòng Liên cũng ngập tràn hân hoan và niềm quyết tâm muốn giúp đỡ mọi người.
Tiểu phẩm số 2.9: Cô giáo như người mẹ thứ hai
Vừa mới dắt xe vào cổng, tôi giật mình bởi tiếng gọi của Luyến, cô hàng xóm sát vách.
- Chị Mai ơi! Chị có thấy thằng Bin nhà em có chạy sang đây không chơi chị. Em về nhà cả tiếng rồi mà không thấy nó đâu cả?
Nghe Luyến hỏi, tôi liền lên tiếng:
- Làm gì mà cô gọi to thế. Làm chị giật cả mình. Chị vừa mới đi làm về. Để chị gọi thăng Minh nhà chị xem Bin có chơi ở đây không nhé.
Nói xong tôi liền cất tiếng gọi Minh:
- Minh ơi, em Bin có sang nhà mình chơi không hả con.
Nghe thấy tiếng mẹ gọi, Minh từ cửa sổ trên tầng ngó ra:
- Mẹ đi làm về rồi ạ. Con chào mẹ, cháu chào cô Luyến. Hôm nay em Bin không sang đây chơi ạ.
Nghe thấy thế tôi liền nói:
- Bin nó không có qua đây. Mà sao chị thấy suốt ngày em mắng nó thế? Trẻ con đôi lúc nó bướng, nhưng đòn roi có khi nó không nghe đâu. Em cứ nhẹ nhàng nói chuyện với con xem sao.
Luyến nói:
- Nhiều lúc em cũng kiềm chế lắm chứ chị. Nhưng Bin nhà em nó hay nghịch dại, lại ham chơi. Nói nhẹ nó có nghe đâu chị. Đấy chị xem, em vừa đi làm về thì được cô giáo chủ nhiệm gọi, vội chạy vào trường mới được cô giáo nói là cả ngày hôm nay nó nghỉ học chị ạ. Thế mới điên chứ chị.
Khóa xe, cầm túi sách. Tôi nói:
- Thôi vào đây, nói cho chị nghe đầu nói đuôi ra sao, chị cũng thấy nó ngoan mà. Thỉnh thoảng còn sang hỏi bài anh Minh nữa đấy.
Chị hỏi thì em mới nói, cả tháng nay em cũng rầu ruột vì chuyện học hành của thằng Bin nhà em lắm. Chẳng là năm học mới lớp thằng Bin nhà em đổi cô giáo chủ nhiệm, cô Linh mới từ trường khác chuyển về. Nghe nói cô Linh là giáo viên dạy giỏi của Quận nên em cũng mừng cho con chị ạ.
Vừa đưa tay rót chén nước, Luyến vừa nói tiếp:
- Nhưng vui chưa thấy đâu thì trong buổi họp phụ huynh đầu năm, đa số phụ huynh mong muốn cô giáo mở lớp bồi dưỡng để củng cố thêm kiến thức cho các con. Và cô giáo cũng đã vui vẻ nhận lời.
Tôi tiếp lời:
- Thế cũng tốt chứ sao, các con được cô giáo bồi dưỡng vừa có kiến thức mà em cũng không phải lo con đi chơi lung tung.
Luyến nói:
- Chuyện là em lại không cho con đi học chị ạ. Chị cũng biết hoàn cảnh nhà em rồi đấy. Chồng em thì bệnh, nằm đâu nằm đấy. Bố mẹ chồng thì già yếu. Nhà 5 miệng ăn mà trông vào mỗi lương của em, thi thoảng em buôn bán thêm thì mới có đồng ra đồng vào. Chỉ lo đủ cho cu Bin học ở trường thôi chị ạ.
Tôi tiếp lời:
- Uh cô nghĩ thế cũng đúng. Tùy thuộc vào hoàn cảnh gia đình mình thôi, chứ cố quá cũng không phải là hay.
Luyến tiếp lời:
- Thì em cũng nghĩ đơn giản như chị, nhưng sự việc đâu có đơn giản thế ạ. Sau khi nghe em trình bày hoàn cảnh em thấy cô bảo không có gì nhưng thái độ có gì đó thay đổi chị ạ.
Kể từ hôm đó, thỉnh thoảng em cũng hỏi cu Bin việc học ở lớp như thế nào, thì cu Bin có nói dạo này ở lớp cũng hay được cô giáo gọi phát biểu nhưng cô toàn hỏi các câu hỏi khó mà con chưa được học, trong khi các bạn cùng lớp học bồi dưỡng ở nhà cô đều trả lời được.
Cu Bin nhà em cũng buồn chị ạ. Vì nhiều lần bị gọi lên không trả lời được nên con cũng bị các bạn cùng lớp chỉ trỏ, trêu ghẹo. Còn có lần bị cô giáo phạt ở lại trực nhật, viết bản kiểm điểm, bị bêu tên trong buổi sinh hoạt lớp nữa. Nghe những lời con kể mà em thấy tội nghiệp con quá. Nhưng em cũng chẳng biết làm thế nào cả. Có phải em không muốn con em được học hành đầy đủ đâu. – Luyến vừa nói vừa nghẹn ngào.
Nghe đến đây, tôi liền nói:
- Hóa ra là vậy, thế nên thằng cu Bin giờ mới chán học và hay bỏ học đúng không?
Luyến đáp: Dạ đúng đó chị. Động viên con e cũng đã làm, quát mắng cũng không ăn thua. Giờ em cũng không biết phải làm sao nữa chị ạ. Nó mà bỏ học thì sao mà có tương lại được ạ chị. Chị bảo em phải làm sao bây giờ?
Tôi nói:
- Việc làm thế của cô giáo Linh như thế là không được. Những lời nói chê bai và hành động của cô giáo đã vô tình khiến cu Bin bị cô lập, cảm giác cô giáo ghét mình nên cu Bin sẽ thấy sợ đi học, sợ phải gặp bạn bè. Điều đó đã làm cho cu Bin nản lòng, bỏ bê bài vở.
- Chị nghĩ em phải lên trường gặp cô giáo trao đổi để giải quyết dứt điểm việc này. Nếu gặp cô giáo không giải quyết được thì lên gặp thầy hiệu trưởng để trao đổi. Không nên để tình trạng này kéo dài, ảnh hưởng đến việc học tập cũng như tâm lý của cu Bin em à.
Nghe tôi nói vậy, Luyến liền nói:
- Em cũng đang định thế chị ạ. Nhưng chị biết em rồi đấy, nói câu được câu chăng, có khi nói xong thầy cô lại hiểu sai ý của mình. Chị khéo nói, hay hôm tới chị lên trường cùng em được không ạ?
Nghĩ một lúc, tôi nói:
- Thế để chị đi cùng em. Chiều mai chị rảnh, hai chị em mình cùng lên trường gặp cô.
- Dạ em cám ơn chị nhiều ạ - Luyến vừa nói vừa đứng dậy.
- Chị ơi em về luôn đây, chiều mai em qua đón chị ạ.
Chiều ngày hôm sau, tôi và Luyến cùng lên trường gặp cô giáo Linh. Vừa nhìn thấy từ xa, cô giáo Linh đã nhận ra Luyến nên vội ra chào:
- Em chào hai chị ạ. Có chuyện gì mà chị phải lên trường thế này ạ.
Luyến cùng cất lời chào:
- Chào cô giáo. Hôm nay tôi và chị Mai đây lên trường có việc muốn trao đổi với cô giáo.
Cô giáo Linh vừa bắt tay vừa nói: Dạ em mời hai chị vào văn phòng chúng ta trao đổi cho tiện ạ.
Sau một hồi nói rõ nguyên nhân vì sao phải lên trường gặp cô giáo, tôi nói:
- Thay mặt mẹ cháu, tôi có chuyên muốn thưa với cô. Như việc đã trình bày tôi có ý kiến như thế này: Như chúng ta đều biết ở trường cô giáo như người mẹ thứ hai của các con, cô có nhiệm vụ xây dựng mối quan hệ thân thiện, dân chủ giữa giáo viên với học sinh, đồng thời tạo mọi điều kiện để giúp học sinh chủ động, sáng tạo, tự tin, tự chủ trong học tập và rèn luyện. Nhưng qua việc của cu Bin tôi thấy việc ứng xử của cô giáo như vậy là chưa đúng. Hơn nữa theo tôi được biết, việc đối xử phân biệt, kỳ thị, cô lập học sinh chỉ vì hoàn cảnh gia đình hay xuất thân của chúng không chỉ vi phạm nghiêm trọng đạo đức nghề nghiệp, mà còn là một trong những hành vi vi phạm pháp luật, đã được quy định tại Luật Trẻ em không?
Chưa để cô giáo kịp giải thích, tôi nói tiếp:
- Nếu những hành vi kỳ thị, cô lập của cô mà cu Bin bỏ học cãi lời cha mẹ, trở thành một đứa trẻ hư hỏng thì bản thân cô cũng sẽ chịu sự xử lý của pháp luật, cụ thể theo quy định tại Nghị định số 130/2021/NĐ-CP ngày 30/12/2021 của Chính phủ về việc quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo trợ, trợ giúp xã hội và trẻ em, hành vi gây tổn hại về tinh thần, xúc phạm nhân phẩm, danh dự, lăng mạ, chửi mắng, đe dọa, cách ly ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ em; cô lập, xua đuổi hoặc dùng các biện pháp trừng phạt để dạy trẻ em gây tổn hại về thể chất, tinh thần của trẻ em sẽ bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đấy cô có biết không?
- Cô giáo à, không chỉ đánh đập mới gây tổn hại cho trẻ em, mà chính những lời nói phân biệt của giáo viên cũng ảnh hưởng sâu sắc tới sự phát triển của một đứa trẻ. Đó là một hình thức bạo hành đáng bị lên án. Tôi hi vọng cô giáo sẽ hiểu được những điều tôi muốn nói.
Linh im lặng lắng nghe, và cô cũng đã hiểu được cái sai của bản thân mình. Cô chợt nhớ tới ánh mắt của cu Bin những lúc bị cô giáo cư xử nặng lời, cô cảm thấy vô cùng xấu hổ, xấu hổ với các em học sinh của mình, với các thầy cô khác và đặc biệt là với chính bản thân… Sau một hồi suy nghĩ, cô giáo Linh nói:
- Em cám ơn chị, nghe chị nói em mới thấy bản thân mình đã làm sai rất nhiều. Em xin lỗi chị Luyễn, em nhất định sẽ tìm cu Bin để xin lỗi, mong con sẽ tha lỗi cho em.
- Em cám ơn chị Mai, từ nay, trong cuộc đời nhà giáo của em, bất kỳ học sinh nào cũng đều được yêu thương, đối xử bình đẳng như nhau, nhất định như vậy. Chị đã giúp em nhận ra được những sai lầm không đáng có của một người giáo viên. Em sẽ cố gắng để hoàn thiện bản thân xứng đáng với câu nói “ở trường cô giáo như người mẹ thứ hai”.
Tiểu phẩm số 2.10: Nâng cao mức sống cho cán bộ xã đã nghỉ việc
Ông An: Nguyên Chủ tịch xã Bình Minh
Chị Hường: Nhân viên bảo hiểm xã hội xã Bình Minh
Ông Bắc: Bí thư xã Bình Minh
1. Cảnh 1: Tại nhà ông An, ông An đang giúp vợ phơi thóc trong sân thì bỗng nghe có tiếng gọi cửa.
Ông Bắc: - Anh An có nhà không đấy.
Ông An cười đáp: - Quý hóa quá, mời bác vào nhà chơi. Tranh thủ mấy hôm nắng, tôi đang phơi nốt chỗ thóc mới gặt. Bác chờ tôi lấy gói chè thằng cháu mời từ Hà Nội về biếu, nghe nó bảo là ướp thêm bông sen Hồ Tầy. Hôm nay mời bác thưởng thức xem có khác gì chè mình hay uống không.
Ông Bắc vừa cười vừa xua tay: - Bác không phải bày vẽ thế đâu
Ông An vừa thả chè vào ấm, đổ nước nước sôi rồi nói: - Đây Bác xem, chè này ngửi vị cũng thấy khác rồi đấy.
Sau khi cầm chén chè lên nhâm nhi, ông Bắc bắt đầu hỏi: - Cái con Covid-19 ấy làm rối loạn xã hội mình cũng hơn 1 năm rồi. Vì nó mà thu nhập của bao nhiêu người bị ảnh hưởng, hàng hóa thì đắt đỏ lên. Tôi nghe các anh em báo cao lên xã mình đã có nhiều trường hợp nhà cả bố và mẹ đều mất thu nhập, phải chạy vạy từng bữa. Tôi có thúc mấy anh em bên bảo hiểm rà soát mấy cái quy định mới của Nhà nước xem có khoản chi nào chi được là phải chi kịp thời ngay cho họ.
Ông An tiếp lời: - Bác chỉ đạo như vậy là đúng rồi. Xã mình còn nhiều hộ gặp khó khăn nếu được tiếp nhận hỗ trợ kịp thời để họ vượt qua giai đoạn khó khăn này thì còn gì bằng.
Ông Bắc nói tiếp: - Hôm nay, tôi sang thăm bác cũng muốn hỏi thăm nắm bắt tình hình cuộc sống của các cán bộ xã ta sau khi nghỉ hưu sau đợt dịch bệnh này thế nào?
Ông An nói: - Đợt dịch bà nhà tôi không đi làm được nên cả nhà trông vào mỗi khoản tiền trợ cấp hàng tháng của tôi nên cũng hơi khó khăn. Nhưng nhà tôi là còn sướng hơn khối người rồi chú ạ.
Ông Bắc hỏi: - Đợt anh thôi làm Chủ tịch xã về nghỉ đến giờ một tháng anh được hưởng trợ cấp bao nhiêu?
Ông An đáp: - Đợt trước tôi được nhận là 1.974.000 đồng một tháng nhưng sau ngày 01/7/2019 thì được tăng lên là 2.116.000 đồng rồi. Tôi còn là được hưởng mức cao nhất rồi đấy. Tôi thấy mọi người bảo những người khác như anh Tiến, chị Đào sau khi nghỉ làm Phó Bí Thư, Phó Chủ tịch thì chỉ được hưởng 1.910.000 đồng rồi mới tăng lên 2.048.000 đồng thôi. Còn mấy cô cậu khác làm ở xã mà nghỉ thì chỉ được hưởng trợ cấp mới nhất là 1.896.000 đồng thôi, còn chưa được 2.000.000 đồng một tháng.
Ông Bắc trầm ngâm nói: - Chà nếu thì đợt này đúng là khó khăn thật. Để tôi về hỏi cô Hường xem đợt này Nhà nước có nâng mức trợ cấp lên không chứ cứ để như vậy thì khổ thân và thiết thòi cho anh em cống hiến bao nhiêu năm quá.
Ông An nói: - Tôi cũng hy vọng là Nhà nước sớm có điều chỉnh chứ giờ cái gì cũng tăng mỗi lương và trợ cấp là chưa thấy tăng mấy năm rồi.
2. Cảnh 2: Tại phòng làm việc của ông Bắc, sau khi trở về từ nhà ông An, ông Bắc cho gọi chị Hường lên hỏi chuyện
Ông Bắc nỏi: - Tôi vừa tới chỗ anh An để hỏi thăm tình hình mọi người đợt dịch Covid-19 này thế nào. Tôi vừa nghe chỗ anh An nói lại là dạo này mức trợ cấp hàng tháng cho các cán bộ xã nghỉ việc mấy năm nay vẫn không thay đổi đúng không chị.
Chị Hường đáp: - Vâng đúng rồi anh ạ. Theo em nghiên cứu thì mức trợ cấp cho đội ngũ cán bộ xã già yếu đã nghỉ việc lần gần nhất tăng là vào năm 2019 theo Thông tư số 09/2019/TT-BNV ngày 14/6/2019. Nếu tính đến nay thì chắc cũng gần 03 năm rồi anh ạ.
Ông Bắc lại hỏi: - Chị kiểm tra, rà soát giúp tôi lần nữa xem trên trung ương đã ban hành chính sách mới liên quan đến tiền trợ cấp này không. Tôi thấy sau đợt dịch này nhiều gia đình cán bộ xã mình cũng gặp lao đao, khó khăn quá. Cứ như vậy thì thiết thòi cho mọi người.
Chị Hường đáp: - Vâng thưa anh, em sẽ đi kiểm tra lại
Sau một thời gian, kiểm tra trên hệ thống văn bản, chị Hường quay lại phòng làm việc của ông Bắc, vẻ mặt hồ hởi nói: - Thưa anh, em mới kiểm tra lại thì thấy trên trung ương, Bộ Nội vụ vừa ban hành Thông tư số 02/2022/TT-BNV ngày 29/01/2022 để điều chỉnh mức trợ cấp mới cho cán bộ xã, phường, thị trấn nghỉ việc thuộc trường hợp được hưởng trợ cấp hàng tháng anh ạ.
Ông Bắc vui mừng hỏi: - Thế à, thay đổi thế nào?
Chị Hường nói: - Vâng thừa anh theo quy định thì mức hưởng trợ cấp mới sẽ tăng thêm 7,4 so với mức cũ anh ạ.
Ông Bắc hỏi thêm: - Vậy cụ thể là bao nhiêu?
Chị Hường đáp: - Vâng theo mức mới thì đối với cán bộ nguyên là Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã sẽ được hưởng là 2.473.000 đồng/tháng; đối với cán bộ nguyên là Phó Bí thư, Phó Chủ tịch, Thường trực Đảng ủy, Ủy viên thư ký Ủy ban nhân dân, Thư ký Hội đồng nhân dân xã, Xã đội trưởng, Trưởng công an xã: 2.400.000 đồng/tháng và đối với các chức danh còn lại: 2.237.000 đồng/tháng.
Ông Bắc vui vẻ nói: - Vậy cũng là tốt rồi.
Sau khi nghe ông Bắc nói, chị Hường cười thần bì rồi nói: - Không chỉ có tăng như vậy đâu sếp ạ. Thông tư mới còn có quy định rất hay giúp hỗ trợ thêm cho đối tượng này nữa đấy anh ạ.
Ông Bắc nôn nóng hỏi: - Thế chị nói tiếp đi, còn những gì nữa?
Chị Hường đáp: - Vâng thưa anh. Ngoài quy định về tăng mức chi trợ cấp, Thông tư mới còn có quy định trường hợp mức trợ cấp mà thấp hơn 2.500.000 đồng thì đội tượng hưởng trợ cấp còn được hưởng thêm một khoản tiền như sau:
+ Đối với những người có mức trợ cấp hằng tháng dưới 2.300.000 đồng thì tăng thêm 200.000 đồng/người/tháng;
+ Đối với những người có mức trợ cấp hằng tháng từ 2.300.000 đồng đến dưới 2.500.000 đồng thì tăng lên số tiền để được hưởng mức trợ cấp bằng 2.500.000 đồng/người/tháng.
Ông Bắc vỗ đùi nói: - Vậy thì tốt quá rồi. Bao giờ thì mức chi này được triển khai.
Chị Hường đáp: Theo quy định thì mức chi mới sẽ được áp dụng ngày từ 01/01/2022 anh ạ.
Ông Bắc chỉ đạo: - Vậy chị tổ chức thực hiện ngay đi nhé. Tôi sẽ có văn bản chỉ đạo, thông tin nội dung mới này cho mọi người để mọi người cùng mừng. Đúng là trong gian khó, Nhà nước ta vẫn luôn có những chính sách kịp thời.
Chị Hường đồng tính nói: - Vâng thưa anh. Em sẽ đi làm ngay.
Tiểu phẩm 2.11: Niềm tin của mẹ
Cảnh 1: Tại nhà bà Lan
Mấy hôm nay nhà bà Lan buồn như đưa đám, thằng con trai duy nhất của bà mới 16 tuổi nhưng đã đua đòi với đám bạn xấu đi trộm cắp nhà người khác. Đang nằm ủ rũ trên giường thì bà nghe thấy tiếng đứa con gái lớn lấy chồng ở xa đã về, bà vội vã ngồi dậy:
- Hà về đấy hả con?
Vừa nhìn thấy bà, chị Hà vội chạy lại đỡ mẹ:
- Mẹ còn mệt cứ nằm trong nhà nghỉ ngơi, con về đây rồi.
Đỡ mẹ ngồi dậy, lấy cho mẹ cốc nước ấm, chị Hà sẽ sàng:
- Chuyện cũng đã xảy ra rồi, mẹ đừng lo nghĩ nhiều mà ảnh hưởng đến sức khỏe. Thế thằng Minh đâu rồi mẹ?
Uống ngụm nước ấm, bà Lan rưng rưng:
- Cũng may là con đã về rồi, nó đang trong phòng nhà dưới đấy!
- Thế bây giờ nó thế nào rồi mẹ?
- Mấy hôm trước, cán bộ Ủy ban nhân dân xã người ta xuống đọc quyết định của Chủ tịch, người ta nói thằng Minh còn ít tuổi, mới vi phạm lần đầu, hành vi nhẹ nên bị áp dụng biện pháp giáo dục tại xã, nên bây giờ nó cứ nằm nhà xem điện thoại thế con à, chẳng dám đi đâu.
Nhà có 3 mẹ con ở cùng nhau từ bé đến lớn, kể từ ngày lấy chồng ở xa chị Hà cũng ít khi được về nhà thăm mẹ và em, mọi người chủ yếu liên hệ với nhau qua điện thoại.
- Thằng Minh còn nhỏ, lại lũ bạn xấu lôi kéo nên em nó mới hư hỏng, cũng may nó chỉ bị áp dụng biện pháp hành chính thôi mẹ ạ.
Nghe con gái nói mà bà Lan thấy lòng nhẹ nhàng hơn đôi chút, nén tiếng thở dài bà nói:
- Thời gian gần đây mẹ thấy em nó cũng khác lắm, không nói chuyện với mẹ, suốt ngày kêu con có hẹn với bạn, thấy em nó có tiền mua điện thoại mới, mẹ cũng cứ nghĩ em nó xin được đi làm ở khu công nghiệp rồi nên mới có tiền, chứ mẹ không nghĩ em nó lại dạt dột đi ăn cắp của người ta thế này. Lỗi cũng tại mẹ, không sát sao với nó nên mới ra nông nỗi này.
Nói đến đây, không kìm được, nước mắt bà Lan lại lăn dài. Chị Hà cũng không biết động viên mẹ thế nào cho phải nên cũng im lặng một hồi. Bà Lan thì thương con, xót con còn chị Hà thì vừa giận vừa thương thằng em dại của mình. Chị cũng thấy tiếc cho cậu em trai mà chị yêu quý nhất. Mặc dù học hành nhanh trí, nhưng vì thương mẹ già yếu và thương chị lấy chồng xa vất vả, em trai chị đang học lớp 10 thì nghỉ học, xin đi làm thêm ở khu công nghiệp, mong muốn đỡ đần phần nào cho mẹ và chị. Nào ai có ngờ đâu…
Nghĩ đến đây chị Hà lo lắng nhìn mẹ, hỏi:
- Mẹ ơi, trong thời gian này hay mình xin cho em đi học trở lại mẹ nhỉ?
Bà Lan nhíu mày suy nghĩ. Nhưng rồi bà thở dài:
- Mẹ cũng nghĩ tới rồi, nhưng mẹ hỏi thằng Minh thì nó lại nhất quyết không đi học, nó bảo là nguyện vọng của con là nghỉ học và xin đi làm, chứ bây giờ nó không dám trở lại trường lớp nữa.
Quá hiểu về tính cách của cậu em trai mình, chị Hà và bà Lan cũng hiểu rằng, không thể ép em và con mình đi học trở lại được nữa, một khi đã không muốn thì có ép cỡ nào cũng không thể học được.
- Nhưng em con mới 16 tuổi, lại đang bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính thế này, liệu ở đâu người ta dám nhận em ấy chứ?
Tình huống này bà Lan cũng đã từng nghĩ đến. Vừa lo cho con, vừa sợ người ta dị nghị, điều qua tiếng lại, sợ nhất là con lại không biết tìm bạn mà chơi, ngựa quen đường cũ, lại đi trộm cắp hay làm gì hơn nữa thì bà cũng không thiết tha gì sống trên đời. Hàng trăm câu hỏi cứ vần vũ trong đầu óc mà không sao trả lời được khiến bà Lan bế tắc. Chợt nhớ ra bà nói với con gái:
- Con với mẹ sang bác Dân nhé, mẹ phải gặp bác ấy hỏi chút việc cho yên tâm mới được, nhất định em trai con sẽ có cách.
Chưa hiểu chuyện gì, chị Hà lo lắng hỏi:
- Mẹ sang bác Dân để hỏi gì hả mẹ?
- À, mẹ chưa nói cho con biết, các Dân vừa là trưởng thôn, vừa là bác cả trong dòng họ nhà mình nên xã người ta phân công cho bác ấy có trách nhiệm giúp đỡ, giáo dục em Minh trong thời gian em con chấp hành hình phạt.
- Vậy hả mẹ, thế thì mẹ con mình yên tâm rồi ạ. Nhưng mẹ vừa mới bị ốm, mẹ có đi được không, hay để con sang thôi ạ?
Không để chị Hà nói hết câu, vừa với cái nón treo trên tường bà Lan vừa nói:
- Mẹ đi được, để mẹ đi, mẹ muốn gặp trực tiếp bác ấy để mẹ có thêm hy vọng về con trai của mẹ.
Biết không thể thay đổi được mẹ, Chị Hà đồng ý đưa mẹ sang gặp bác Dân. Vừa bước ra ngoài sân, thì Minh – em trai chị từ trong phòng dưới đi ra và nói.
- Mẹ với chị cho con sang gặp bác với!
- Em chắc chứ?
- Không sao đâu con, mẹ đi với chị được, con phải ở nhà và nhớ là không được nghe ai rủ rê đi đâu đấy!
Minh vẫn kiên quyết đòi đi cùng mẹ và chị.
- Không sao đâu mà, con nằm suy nghĩ rồi, con không sợ cũng không ngại mọi người nữa.
Nhìn ra sự quyết tâm sống tốt hơn của em trai, chị Hà động viên mẹ:
- Cũng được mẹ ạ, nên cho em nó đi cùng để nghe bác tư vấn, giảng giải, biết đâu, em nó hiểu biết hơn và cũng là cơ hội cho e được làm lại từ đầu.
Cảnh 2. Tại nhà ông Dân:
Vừa bước chân vào sân, bà Lan đã rơm rớm nước mắt:
- Chào bác, hôm nay ba mẹ con em sang đây làm phiền bác, cũng chỉ vì thằng con trai hư của em, mà em không biết phải làm gì và tìm đến ai trong lúc này…
Nhìn thấy mấy mẹ con bà Lan sang là ông Dân như đã hiểu có chuyện gì, bác trấn an:
- Tôi hiểu, mấy mẹ con vào nhà, ngồi uống nước, có gì bình tĩnh nói chuyện.
Cố gắng ngăn sự xúc động, bà Lan nói:
- Chuyện cháu Minh vi phạm pháp luật đang bi xử phạt bác cũng đã biết rồi. Mấy hôm nay cháu nó cũng ngoan nghe lời tôi, ở nhà giúp mẹ cơm nước, không đua đòi theo lũ bạn xấu trộm cắp rồi chơi game nữa rồi. Có điều em nghĩ cứ để cháu ở nhà thế này cũng không ổn lắm bác ạ.
Chị Hà nói thêm cùng mẹ:
- Vâng ạ, ngoài việc nhà ra, mẹ và cháu cũng muốn tìm công việc gì đó lành mạnh cho em cháu làm, vừa làm vừa học vừa trưởng thành thì có được không hả bác?
Ông Dân tán thành bằng cái đập tay vào đùi mình:
- Tại sao lại không được, được quá đi ấy chứ, nhận thức được như vậy là rất tốt. Tôi cũng định mấy hôm nữa, cho thằng Minh ổn định tinh thần thì sẽ sang nói chuyện thêm với thím về chuyện này.
- Ôi thế thì tốt quá bác ạ. Bà Lan được lời như mở cờ trong bụng nhưng vẫn còn băn khoăn:
- Em chỉ sợ cháu nó bị “vết” như thế thì không ai người ta dám nhận vào làm thôi bấc ạ.
Chị Hà, níu tay mẹ nói nhỏ:
- Mẹ cứ nghe bác nói đã, chắc chắn sẽ có cách.
Ông Dân rót nước mời mấy mẹ con bà Lan, đoạn ông nói tiếp:
- Mấy mẹ con chắc là không biết rồi, mặc dù cháu Minh đang bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính là giáo dục tại xã, nhưng theo quy định của pháp luật thì cháu vẫn có quyền được học tập, lao động, sinh hoạt tại nơi cư trú, đặc biệt là còn được tạo điều kiện tìm việc làm, được tham gia các chương trình học tập hoặc dạy nghề, các chương trình tham vấn, phát triển kỹ năng sống phù hợp được tổ chức tại địa phương được nêu tại Nghị định số 120/2021/NĐ-CP quy định chế độ áp dụng biện pháp xư lý hành chính giáo dục tại xã, phường, thị trấn.
Ba mẹ con bà Lan nhìn nhau, như trút bỏ được nỗi sợ trong lòng bấy lâu nay:
- Nói như vậy, có nghĩa là em con vẫn có thể đi làm, đi học trong thời gian này ạ?
- Tất nhiên rồi. Bác cũng tính, cũng phải tìm cho thằng Minh cái nghề gì đó ổn định như nghề may trong khu công nghiệp chẳng hạn. Bác đã đề nghị với xã để họ có đề nghị sang Ban giám đốc khu công nghiệp may của xã để tạo điều kiện hỗ trợ cháu học nghề và nhận vào làm việc, nhưng trước mắt cháu phải quyết tâm, vượt được qua chính mình đã, không biết ý thằng Minh thế nào?
Minh đã hiểu chuyện, quay sang nhìn mẹ và bác Dân:
- Vâng cháu biết mình đã sai rồi bác ạ, cháu đã làm mẹ và chị cháu khổ vì cháu. Cháu nhất định sẽ học nghề giỏi và chịu khó làm việc để đỡ đần cho mẹ và chị bác ạ.
Nghe Minh nói, ông Dân cũng rất tin tưởng, vừa uống nước, vừa gật đầu:
- Cháu nhận thức được như vậy là rất tốt, ngoài các quyền trên, cháu cũng phải có nghĩa vụ, trách nhiệm phải chấp hành pháp luật, không xa vào con đường sai trái mà tái phạm nữa, phải chịu khó học tập, lao động cũng như các nội dung mà cháu đã cam kết trước đó.
Chăm chú lắng nghe ông Dân nói, bà Lan thở nhẹ ra như đã hiểu:
- Vậy là em cũng bớt lo hơn rồi, cũng may mà còn có bác Minh con à, con nhớ phải nghe lời bác Dân, lời mẹ và lời chị con nhé!
- Vâng, thưa mẹ.
Mẹ con bà Lan cảm ơn ông Dân rồi líu ríu ra về, trong lòng như gỡ được gánh nặng đeo đẳng suốt mấy ngày qua.
Sau sáu tháng, quyết định áp dụng biện pháp giáo dục tại xã đối với Minh hết hiệu lực thi hành, Minh đã học được nghề may và được nhận vào làm việc tại xưởng may giày của khu công nghiệp trên địa bàn của xã. Nhìn con trai rắn rỏi, trưởng thành hơn bà Lan biết, đứa con trai của mình nó đã quyết tâm và bản lĩnh vượt qua sai trái, bản ngã của mình thế nào. Sau chuyện này, bà Lan tin, con trai mình sau này chắc chắn sẽ là một công dân tốt, là người chồng, người con mẫu mực.
Tiểu phẩm số 2.12: Thủ tục hành chính thời 4.0
Sáng thứ bảy cuối tuần, Nam đang ngồi nhâm nhi ly cà phê trong một quán nhỏ. Nhìn thì thư thái vậy thôi chứ còn trong lòng anh đang có điều chẳng vui. Chả là cơ quan của Nam đang công tác vừa nhận được quyết định phải di rời ra ven đô để trả mặt bằng. Trước đây, cơ quan ở trung tâm thành phố, nên từ nhà Nam đến cơ quan cũng chỉ dăm bước chân mà cũng tiện việc đưa đón con cái đi học, giờ chuyển ra xa như vậy nhiều cái cũng bất tiện.
Đang ngồi trâm tư bỗng Kha (bạn của Nam) vỗ vai làm anh giật mình:
Nam! Vợ con đâu? Sao ông lại ngồi “cà phê một mình” thế này ?
Nam qua sang Kha nói:
Ông đấy à. Ngồi “làm” cốc cà phê nhé ? Có gì đâu ? Tôi vừa đưa vợ con sang bên ngoại, cả tuần ở nhà cuối tuần cho bọn trẻ sang bên đấy ông ạ.
Kha cưới nói:
Mấy đứa chơi với nhau, sướng nhất ông đấy. Lấy vợ gần nhà, thỉnh thoảng chạy đi chạy lại cũng tiện. Tết nhất không phải lo cái cảnh khăn khăn gói gói về nhà vợ chúc Tết. Cơ quan lại cũng gần nhà, 5 phút đi bộ, chả bù cho bọn tôi. Ngày nào cũng như đánh vật mới tới được cơ quan, chiều đến lại phải nhờ người đón con chứ chờ mình về thì biết đến bao giờ.
Nam cười nhẹ:
Ai bảo các ông các bà cứ chọn đứa xa mà yêu. Tôi quan điểm ngay từ đầu, lấy vợ là phải gần nhà. Tôi con một nên xác định sau này lễ, Tết là phải ở nhà. Mà có đi đâu cũng chỉ trong ngày rồi về thôi, chứ không thể để các cụ ở nhà một mình được.
Kha cũng gật gù đồng tình:
Việc đấy bọn tôi biết rồi.
Kha vừa dứt lời thì nghe tiếng điện thoại của Nam reo, đầu dây bên kia vợ Nam nhắn hôm nay bên nhà ngoại làm cơm nhắn Nam trưa đưa cả bố mẹ sang ăn cho vui vì gia đình cậu em trai vợ hôm nay cũng cho các cháu lên chơi với ông bà. Sau cuộc điện thoại của vợ, Nam bấm máy gọi về nhà để báo trưa nay sẽ đưa bố mẹ sang nhà ông bà thông gia ăm cơm:
Alô. Bố đấy ạ. Bố mẹ vợ con hôm nay nhân ngày các cháu về chơi đông đủ, ông bà vui nên có làm cơm. Các cụ có lời mời bố mẹ trưa nay sang bên đấy ăn cơm cho vui ạ. Bố và mẹ chuẩn bị đi nhé, tý nữa con về đưa bố mẹ sang bên đấy ạ!
Nam và Kha ngồi nói chuyện được một lúc thì Nam xin phép về trước để đưa hai cụ sang nhà vợ. Vì chưa dứt câu chuyện và thấy vẫn còn sớm mà Nam đã về nên Kha thắc mắc:
Ông ngồi đây thêm tí đã. Từ nhà ông sang bên ngoại có mấy bước chân mà sao ông phải về sớm thế ?
Vừa lấy điện thoại ra bấm bấm, Nam rít một hơi thuốc dài và trả lời:
Tôi ngoài đi làm với đưa mấy đứa nhỏ đi học thì cũng chỉ loanh quanh trong phố nên nhà có mỗi cái xe máy. Giờ đi đâu xa hoặc có phát sinh sự kiện gì thì đi taxi. Về sớm còn đón xe đưa các cụ sang bên đấy ông ạ.
Kha ngạc nhiên:
Ủa thế nhà ông không có ô tô à ? Sao không sắm lấy một cái mà đi cho nó tiện. Chứ nhiều lúc có việc nhỡ nhàng, rồi còn bọn trẻ con nhà ông nữa, giờ cũng bắt đầu lớn rồi, bình thường thì không sao nhưng mà nắng nôi, mưa gió chở xem máy sao được!!!. Mà nhà ông có phải không có điều kiện đâu ?
Thấy Kha nói vậy, Nam cũng chia sẻ:
Việc mua xe thì nhà tôi cũng nghĩ đến rồi và không phải là không có điều kiện kinh tế để tậu một chiếc. Chỉ là tôi thấy nhu cầu chưa cần thiết, cơ quan, công việc hay nội ngoại hai bên ở cũng gần nên là chưa mua thôi. Nhưng nhiều lúc cũng bí thật ông ạ !
Thấy vậy Kha tò mò hỏi thêm:
Thế vợ ông cũng không có ý kiến gì à ?
Nam chép miệng nói:
Mấy lần tôi xác định nhu cầu cũng ít nên định mua một con xe cũ vứt đấy khi nào có việc thì đi. Nhưng mà vợ tôi không thích. Ông biết rồi đấy nhà cũng có điều kiện nên cái tính tiểu thư nó ngấm vào máu rồi. Vợ tôi tuyên bố đã không mua xe thì thôi, còn đã xác định mua dùng lâu dài thì chỉ mua xe mới.
Kha nghe xong vừa nói vừa cười:
Và cái quan trọng là két vợ cầm nữa đúng không ?
Nam liền giải thích:
Chuyện đó cũng chỉ một phần thôi. Cái chính là tôi muốn có sự thống nhất cả hai vợ chồng trước khi mua xe. Chứ cứ mua xe theo ý mình về rồi hai vợ chồng lại bất đồng quan điểm thì cũng mệt lắm ông ạ.
Kha gật gù:
Đúng rồi đấy ông ạ. Ông nghĩ thế là cũng phải. Thuận vợ thuận chồng nó cũng hơn ông ạ.
Nam nhìn Kha nói tiếp:
Nhưng chắc đợt tới gia đình tôi cũng phải mua một cái thôi bạn ạ. Bọn nhóc nhà tôi giờ cũng lớn rồi, nhiều lúc có việc chở bọn nó đi đâu, cũng muốn có cái xe che nắng, che mưa, bụi bặm. Và bên tôi đợt tời cơ quan cũng chuyển ra ven đô, nên không có cái xem cũng bất tiện.
Kha liền buông thõng một câu:
Vậy thì “triển” thôi ! Ông thích mấy hôm nữa tôi dẫn ông đến gara ô tô chỗ ông anh tôi quen. Gia đình có cái xem cũng hợp lý ông ạ !
Nam chào Kha khi nhìn thấy chiếc taxi anh đặt vừa tới cửa quán.
Mấy hôm sau, tại gara ô tô của anh Vũ (bạn của Kha), sau một hồi được anh Vũ giới thiệu và tư vấn về một số dòng xe, Nam liền hỏi:
Anh Vũ cho hỏi, trong thời gian chưa kịp làm đăng ký mà em có nhu cầu sử dụng luôn có được không anh ? Vì theo em biết năm 2020, Bộ Công an (Thông tư số 58/2020/TT-BCA ngày 16/6/2020 có quy định quy trình cấp, thu hồi đăng ký, biển số phương tiện giao thông cơ giới đường bộ) thì xe chưa đăng ký nhưng vẫn có thể sử dụng sẽ phải được cấp Giấy chứng nhận đăng ký xe, biển số xe tạm thời. Đúng không anh ?
Anh Vũ cười nói:
Đúng rồi. Đối với những xe chưa đăng ký, để đưa vào sử dụng tạm thời thì cần phải được cấp Giấy chứng nhận đăng ký xe, biển số xe tạm thời.
Nam hỏi tiếp:
Em thấy hình như thủ tục này chủ xe phải lên làm trực tiếp tại Cục Cảnh sát giao thông. Không biết có phức tạp không anh nhỉ ? Thủ tục hành chính nhà mình nó nhiêu khê lắm anh ạ !!!
Anh Vũ vỗ vai Nam giải thích thêm:
Văn bản em vừa nhắc đến là Thông tư số 58/2020/TT-BCA ngày 16/6/2020 của Bộ Công an trong đó chưa quy định việc có thể đăng ký Giấy chứng nhận đăng ký xe, biển số xe tạm thời trên Cổng Dịch vụ công Bộ Công an hoặc Cổng Dịch vụ công quốc gia. Nhưng ngày 06/4/2022, Bộ Công an đã ban hành Thông tư số 15/2022/TT-BCA sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 58/2020/TT-BCA ngày 16/6/2020 về quy định quy trình cấp, thu hồi đăng ký, biển số phương tiện giao thông cơ giới đường bộ. Cụ thể, hiện nay trình tự, thủ tục cấp Giấy chứng nhận đăng ký xe, biển số xe tạm thời có thể thực hiện trên Cổng Dịch vụ công Bộ Công an hoặc Cổng Dịch vụ công quốc gia: Chủ xe đăng nhập cổng dịch vụ công kê khai các thông tin của xe, chủ xe vào Giấy khai đăng ký xe điện tử (theo mẫu số 01B/58) (ghi rõ số tờ khai hải quan điện tử, số phiếu kiểm tra chất lượng xuất xưởng để kiểm tra thông tin nguồn gốc phương tiện) và gửi các tài liệu đính kèm (chứng từ chuyển quyền sở hữu xe, giấy ủy quyền người kê khai làm thủ tục đăng ký tạm thời); nộp lệ phí đăng ký xe tạm thời; nhận kết quả xác thực đăng ký xe tạm thời của cơ quan đăng ký xe trên cổng dịch vụ công và in chứng nhận đăng ký xe, biển số xe tạm thời điện tử (theo mẫu số 05A/58) đối với xe nhập khẩu hoặc xe sản xuất lắp ráp trong nước lưu hành từ kho, cảng, nhà máy, đại lý xe đến nơi đăng ký hoặc về các đại lý, kho lưu trữ khác, xe di chuyển đi địa phương khác, xe tái xuất về nước hoặc chuyển nhượng tại Việt Nam (khoản 5, Điều 13 của Thông tư số 15/2022/TT-BCA).
Nam nghe vậy liền cưới lớn:
Ôi thế thì tiện quá. Đúng là thời đại công nghệ 4.0. Em và vợ cũng chỉ lăn tăn mỗi việc đó. Có nhu cầu mua xe rồi mà không được đi ngay thì cũng bất tiện anh ạ! Vậy anh chờ chút để em báo vợ em.
Anh Vũ cười “nhắc nhở” Nam:
Đúng rồi. Em cứ báo cáo một câu cho vợ mừng.
Sau cuộc điện thoại “báo cáo” vợ, Nam được anh Vũ tư vấn thêm về dòng xe hai vợ chồng định mua trước khi ký hợp đồng. Nam chào anh Vũ ra về với tâm trạng phấn khởi. Từ giờ anh đã có thể chủ động hơn trong công việc và anh hình dung về những chuyến đi xa vui vẻ và hành phúc với những người thân yêu trên chính chiếc xe do anh cầm lái.